اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم و العن اعدائهم
دو خاتم (خاتم الانبیاء و خاتم الاوصیاء)
در روایات متعددی از امام مهدی(ع) به عنوان شبیه ترین مردم به رسول مکرم خدا(ص) یاد شده است. از جمله در روایاتی که از امام حسن عسکری نقل شده، می خوانیم: «خدا را سپاس می گویم که مرا از دنیا نبرد تا آنکه جانشینم را به من نشان داد؛ همو که از نظر صورت و سیرت شبیه ترین مردم به رسول خدا(ص) است.» در کتابی که با عنوان دو خاتم(ع) از سوی انتشارات موعود به چاپ رسیده، برخی از شباهت های خاتم رسولان(ص) و خاتم امامان(ع) برشمرده شده است که در اینجا با چند مورد از آنها آشنا می شویم.
خاتمیت
حضرت محمد(ص) خاتم پیامبران و انبیا هستند. خداوند متعال در قرآن می فرماید:
ما کان محمّدٌ أبا أحدٍ من رجالکم ولکن رسول الله و خاتم النّبیّین و کان الله بکلّ شیءٍ علیماً.1
محمد پدر هیچ یک از مردان شما نیست ولی فرستاده خدا و خاتم پیامبران است و خدا همواره بر همه چیز داناست.
همان حضرت(ع) در خطبه روز غدیر دربارة خاتمیت حضرت مهدی(ع) می فرمایند:
... آگاه باشید خاتم امامان ما قائم مهدی است؛ بدانید که او برگزیده و مختار خداوند متعال است. آگاه باشید که او وارث [علم] همه علما2 و محیط بر تمام علوم است.3
هدایت به دستان دو خاتم(ع)
امام صادق(ع) فرمودند:
صاحب الامر سنت هایی از پیامبران به یادگار دارد. از موسی بن عمران، عیسی، یوسف و حضرت محمد(ص). سنت و یادگار او از موسی بن عمران ترسناک و چشم انتظار بودنش است. یادگارش از عیسی این است که هر آنچه که دربارة او گفتند، درباره مهدی هم خواهند گفت. یادگارش از یوسف مخفی بودنش است که خداوند میان او و مردم حجاب و پرده قرار می دهد که [مردم] او را می بینند و نمی شناسند. و یادگارش از حضرت محمد این است که به هدایت او، هدایت می کند و به سیره اش رفتار می کند.4
خاتم الاصیاء(ع) شبیه ترین فرد به خاتم الانبیا(ص)
امام حسن عسکری(ع) فرمودند:
سپاس پروردگاری را که مرا از دنیا نبرد تا اینکه جانشینم را، به من نشان داد همو که شبیه ترین مردم از لحاظ روحیات و شمایل به رسول اکرم(ص) می باشد؛ خداوند متعال از او در غیبتش محافظت می کند و پس از آن ظاهرش می نماید تا زمین را آکنده از عدالت و قسط کند، همان گونه که مملو از جور و ظلم شده باشد.5
رحمت برای جهانیان
خداوند متعال در قرآن کریم دربارة پیامبر اکرم(ص) می فرماید:
وَ ما اَرسَلناکَ افلاّ رَحمَةً لفلعالَمینَ.6
ما تو را جز مایه رحمت برای جهانیان نفرستادیم.
و در حدیث قدسی راجع به حضرت مهدی(ع) آمده است:
... و أکمل ذلک بابنه م ح م د رحمة للعالمین علیه کمال موسی و بهاء عیسی و صبر ایوب.
... و آن را با فرزندش م ح م د که مایه رحمت برای جهانیان و دارای کمال موسی و شکوه عیسی و صبر ایوب است کامل نمود.7
دفع بلا به برکت دو خاتم
قرآن کریم درباره برکات وجودی حضرت خاتم الانبیا(ص) می فرماید:
وَ ما کانَ اللَّهف لفیفعَذّفبَهفم وَ اَنتَ فیهفم وَ ما کانَ اللَّهف مفعَذّفبَهفم وَ هفم یَستَغففرونَ.8
و تا تو در میان آنان هستی، خدا بر آن نیست که آنان را عذاب کند و تا آنان طلب آمرزش می کنند، خدا عذاب کننده ایشان نخواهد بود.
طریف، یکی از خادمان حضرت مهدی(ع)، در مدتی که حضرت در گهواره بودند به خدمت ایشان می رود پس از آنکه به درخواست حضرت برای ایشان صندل سرخی می برد. حضرت از او می پرسند: آیا مرا می
شناسی. می گوید: بلی شما آقای من و فرزند آقایم هستید. حضرت می گویند: منظورم این نبود. خادم عرضه می دارد: خودتان بفرمایید. حضرت می فرمایند:
أنا خاتم الأوصیاء؛ بی یدفع اللَّه البلاء عن أهلی و شیعتی.9
من خاتم اوصیاء و جانشینان [پیامبر(ص)] هستم. به وسیله [و به برکت] من خداوند بلا را از خانواده و شیعیانم برطرف می کند.
عالم، محضر دو خاتم
قرآن کریم درباره حضرت ختمی مرتبت(ص) می فرماید:
فَکَیفَ افذا جفئنا مفن کفلّف افمَّةف بفشَهیدف وَ جفئنابفکَ عَلی هوفلاءف شَهیداً.10
پس [حالشان] چگونه است وقتی از هر امتی شاهد و گواهی بگیریم و تو را بر آنان گواه بیاوریم؟
و حضرت صاحب الزمان(ع) ضمن توقیعی به شیخ مفید می فرمایند:
فإنّا یحیط علمنا بانبائکم ولا یعزب عنا شیئاً من أخبارکم.11
همانا از همه امور مربوط به شما مطلعیم و ذره ای از اخبار شما از ما پنهان نمی ماند [و همه چیز را درباره شما می دانیم و می بینیم].
پی نوشت ها:
1. سورة احزاب (33)، آیة 40.
2. منظور از علما، ائمه(ع) هستند.
3. طبرسی، الاحتجاج، ج1، ص63؛ ... الا ان خاتم أئمّتنا القائم المهدی؛ ... الا انه خیرة الله و مختاره؛ الا انه وارث کل عالم و المحیط به....
4. صدوق، کمال الدین، ج2، ص350؛ إن فی صاحب الأمر سنن من الأنبیاء؛ سنّة من موسی بن عمران و سنّة من عیسی و سنّة من یوسف و سنّة من محمد(ص). فأمّا سنته من موسی بن عمران فخائف یترقب. و امّا سنته من عیسی، فیقال فیه ما قیل فی عیسی. و امّا سنته من یوسف فالستر یجعل الله بینه و بین الخلق حجاباً؛ یرونه و لایعرفونه. و امّا سنته من محمد فیهتدی بهداه و یسیر بسیرته.
5. صدوق، همان، ج2، ص118 (باب 38، ح7)؛ مجلسی، بحارالانوار، ج51، ص161؛ الحمدلله الذی لم یخرجنی من الدنیا حتّی أرانی الخلف من بعدی أشبه الناس برسول الله خلقاً و خلقاً؛ یحفظه الله تبارک و تعالی فی غیبته، ثم یظهره فیملأ الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت جوراً و ظلماً.
6. سوره انبیا (121) آیه 107.
7. محمدبن یعقوب کلینی، الکافی، ج1، ص 527؛ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج36، ص196.
8. سوره انفال (8) آیه 33.
9. محمدباقر مجلسی، همان، ج 52، ص30.
10. سوره نساء (4) آیه 41.
11. محمدباقر مجلسی، همان، ج53، ص174.
پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت
در روایات متعددی از امام مهدی(ع) به عنوان شبیه ترین مردم به رسول مکرم خدا(ص) یاد شده است. از جمله در روایاتی که از امام حسن عسکری نقل شده، می خوانیم: «خدا را سپاس می گویم که مرا از دنیا نبرد تا آنکه جانشینم را به من نشان داد؛ همو که از نظر صورت و سیرت شبیه ترین مردم به رسول خدا(ص) است.» در کتابی که با عنوان دو خاتم(ع) از سوی انتشارات موعود به چاپ رسیده، برخی از شباهت های خاتم رسولان(ص) و خاتم امامان(ع) برشمرده شده است که در اینجا با چند مورد از آنها آشنا می شویم.
خاتمیت
حضرت محمد(ص) خاتم پیامبران و انبیا هستند. خداوند متعال در قرآن می فرماید:
ما کان محمّدٌ أبا أحدٍ من رجالکم ولکن رسول الله و خاتم النّبیّین و کان الله بکلّ شیءٍ علیماً.1
محمد پدر هیچ یک از مردان شما نیست ولی فرستاده خدا و خاتم پیامبران است و خدا همواره بر همه چیز داناست.
همان حضرت(ع) در خطبه روز غدیر دربارة خاتمیت حضرت مهدی(ع) می فرمایند:
... آگاه باشید خاتم امامان ما قائم مهدی است؛ بدانید که او برگزیده و مختار خداوند متعال است. آگاه باشید که او وارث [علم] همه علما2 و محیط بر تمام علوم است.3
هدایت به دستان دو خاتم(ع)
امام صادق(ع) فرمودند:
صاحب الامر سنت هایی از پیامبران به یادگار دارد. از موسی بن عمران، عیسی، یوسف و حضرت محمد(ص). سنت و یادگار او از موسی بن عمران ترسناک و چشم انتظار بودنش است. یادگارش از عیسی این است که هر آنچه که دربارة او گفتند، درباره مهدی هم خواهند گفت. یادگارش از یوسف مخفی بودنش است که خداوند میان او و مردم حجاب و پرده قرار می دهد که [مردم] او را می بینند و نمی شناسند. و یادگارش از حضرت محمد این است که به هدایت او، هدایت می کند و به سیره اش رفتار می کند.4
خاتم الاصیاء(ع) شبیه ترین فرد به خاتم الانبیا(ص)
امام حسن عسکری(ع) فرمودند:
سپاس پروردگاری را که مرا از دنیا نبرد تا اینکه جانشینم را، به من نشان داد همو که شبیه ترین مردم از لحاظ روحیات و شمایل به رسول اکرم(ص) می باشد؛ خداوند متعال از او در غیبتش محافظت می کند و پس از آن ظاهرش می نماید تا زمین را آکنده از عدالت و قسط کند، همان گونه که مملو از جور و ظلم شده باشد.5
رحمت برای جهانیان
خداوند متعال در قرآن کریم دربارة پیامبر اکرم(ص) می فرماید:
وَ ما اَرسَلناکَ افلاّ رَحمَةً لفلعالَمینَ.6
ما تو را جز مایه رحمت برای جهانیان نفرستادیم.
و در حدیث قدسی راجع به حضرت مهدی(ع) آمده است:
... و أکمل ذلک بابنه م ح م د رحمة للعالمین علیه کمال موسی و بهاء عیسی و صبر ایوب.
... و آن را با فرزندش م ح م د که مایه رحمت برای جهانیان و دارای کمال موسی و شکوه عیسی و صبر ایوب است کامل نمود.7
دفع بلا به برکت دو خاتم
قرآن کریم درباره برکات وجودی حضرت خاتم الانبیا(ص) می فرماید:
وَ ما کانَ اللَّهف لفیفعَذّفبَهفم وَ اَنتَ فیهفم وَ ما کانَ اللَّهف مفعَذّفبَهفم وَ هفم یَستَغففرونَ.8
و تا تو در میان آنان هستی، خدا بر آن نیست که آنان را عذاب کند و تا آنان طلب آمرزش می کنند، خدا عذاب کننده ایشان نخواهد بود.
طریف، یکی از خادمان حضرت مهدی(ع)، در مدتی که حضرت در گهواره بودند به خدمت ایشان می رود پس از آنکه به درخواست حضرت برای ایشان صندل سرخی می برد. حضرت از او می پرسند: آیا مرا می
شناسی. می گوید: بلی شما آقای من و فرزند آقایم هستید. حضرت می گویند: منظورم این نبود. خادم عرضه می دارد: خودتان بفرمایید. حضرت می فرمایند:
أنا خاتم الأوصیاء؛ بی یدفع اللَّه البلاء عن أهلی و شیعتی.9
من خاتم اوصیاء و جانشینان [پیامبر(ص)] هستم. به وسیله [و به برکت] من خداوند بلا را از خانواده و شیعیانم برطرف می کند.
عالم، محضر دو خاتم
قرآن کریم درباره حضرت ختمی مرتبت(ص) می فرماید:
فَکَیفَ افذا جفئنا مفن کفلّف افمَّةف بفشَهیدف وَ جفئنابفکَ عَلی هوفلاءف شَهیداً.10
پس [حالشان] چگونه است وقتی از هر امتی شاهد و گواهی بگیریم و تو را بر آنان گواه بیاوریم؟
و حضرت صاحب الزمان(ع) ضمن توقیعی به شیخ مفید می فرمایند:
فإنّا یحیط علمنا بانبائکم ولا یعزب عنا شیئاً من أخبارکم.11
همانا از همه امور مربوط به شما مطلعیم و ذره ای از اخبار شما از ما پنهان نمی ماند [و همه چیز را درباره شما می دانیم و می بینیم].
پی نوشت ها:
1. سورة احزاب (33)، آیة 40.
2. منظور از علما، ائمه(ع) هستند.
3. طبرسی، الاحتجاج، ج1، ص63؛ ... الا ان خاتم أئمّتنا القائم المهدی؛ ... الا انه خیرة الله و مختاره؛ الا انه وارث کل عالم و المحیط به....
4. صدوق، کمال الدین، ج2، ص350؛ إن فی صاحب الأمر سنن من الأنبیاء؛ سنّة من موسی بن عمران و سنّة من عیسی و سنّة من یوسف و سنّة من محمد(ص). فأمّا سنته من موسی بن عمران فخائف یترقب. و امّا سنته من عیسی، فیقال فیه ما قیل فی عیسی. و امّا سنته من یوسف فالستر یجعل الله بینه و بین الخلق حجاباً؛ یرونه و لایعرفونه. و امّا سنته من محمد فیهتدی بهداه و یسیر بسیرته.
5. صدوق، همان، ج2، ص118 (باب 38، ح7)؛ مجلسی، بحارالانوار، ج51، ص161؛ الحمدلله الذی لم یخرجنی من الدنیا حتّی أرانی الخلف من بعدی أشبه الناس برسول الله خلقاً و خلقاً؛ یحفظه الله تبارک و تعالی فی غیبته، ثم یظهره فیملأ الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت جوراً و ظلماً.
6. سوره انبیا (121) آیه 107.
7. محمدبن یعقوب کلینی، الکافی، ج1، ص 527؛ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج36، ص196.
8. سوره انفال (8) آیه 33.
9. محمدباقر مجلسی، همان، ج 52، ص30.
10. سوره نساء (4) آیه 41.
11. محمدباقر مجلسی، همان، ج53، ص174.
پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت
دو خاتم،خاتم الانبیا،خاتم الاوصیا،خاتم الانبیاء،خاتم الاوصیاء،خاتم الانبیا و خاتم الاوصیا،خاتم الانبیاء و خاتم الاوصیاء،خاتم الاوصیا و خاتم الانبیا،خاتم الاوصیاء و خاتم الانبیاء،شباهت خاتم الانبیاء و خاتم الاوصیاء،شباهت های خاتم الانبیاء و خاتم الاوصیاء،شباهت خاتم الاوصیا و خاتم الانبیا،شباهت های خاتم الاوصیا(عج) و خاتم الانبیا(ص)