فضائل امیرالمومنین علی(ع) از زبان انس بن مالک

انس بن مالک در مورد فضائل امیرالمومنین علی(علیه السلام) چه گفته است؟

عدۀ زیادی از صحابه فضائلی را در مورد امیرالمومنین(علیه السلام) به نقل از پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله) بیان کردند، از آن جمله اَنس بن مالک است که می گوید: پیامبر(صلی الله علیه وآله) مرا به سوى ابو بَرزه اسلمى فرستاد تا اینکه به همراه او به محضرپیامبر(صلی الله علیه وآله) آمدیم؛ شنیدم که به او مى فرمود: «اى ابو برزه، پروردگار جهانیان، دربارۀ على بن ابى طالب، با من عهدى بسته و گفته است: او پرچم هدایت، نشان ایمان، و امام اولیاى من، و نور همه پیروانم است.
اى ابو برزه! على بن ابى طالب درقیامت، پرچمدارم و امین بر کلیدهاى گنجینه هاى رحمت(1) پروردگارمن است».(2)
در جای دیگر پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) فرمود: اى على! تو سَرور مسلمانان، امام پرهیزگاران، پیشواى سپیدرویان، و بزرگِ مؤمنانى.(3)
همچنین به نقل از اَنَس بن مالک است که می گوید: پیامبر خدا فرمود : «اى اَنَس! آب وضویى برایم بیاور». پس وضو ساخت و برخاست و دو رکعت نماز خواند و فرمود: «اى انس! نخستین کسى که از این در وارد مى شود، امیر مؤمنان، و سرور مسلمانان، و پیشواى سپیدرویان است».
گفتم: خدایا! او را مردى از انصار قرار ده؛ و این را کتمان کردم، که ناگهان على(علیه السلام) آمد. پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود: «اى انس! او کیست؟».
گفتم: على(علیه السلام) است. پیامبر(صلی الله علیه وآله) با شادمانى برخاست و او را در آغوش گرفت و صورت به صورتش نهاد و صورتش را به صورت على مالید و عرق على(علیه السلام) را به صورتش سایید.
على(علیه السلام) گفت: اى پیامبر خدا! در حقّ من کارى مى کنى که پیش از این نکرده بودى!
فرمود: «چه چیز مرا باز دارد، در حالى که تو پیام الهى را از سوى من ابلاغ مى کنى و سخنم را به آنان مى رسانى و اختلاف هایشان را پس از من برایشان روشن مى کنى». (4)
سپس پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) فرمود: اى على! تو به جاى من قرار مى گیرى. و گفته تو گفته من، فرمان تو فرمان من، و اطاعت از تو اطاعت از من، و اطاعت از من اطاعت از خداست؛ و نافرمانى از تو نافرمانى از من، و نافرمانى از من نافرمانى از خدا است. (5)
انس می گوید: هیچ کس را به اندازه اعتبار على بن ابى طالب نزد پیامبر(صلی الله علیه وآله) ندیدم. چرا که در نیمه هاى شب، پیامبر(صلی الله علیه وآله) مرا مى فرستاد که او را بیاورم و تا صبح با او خلوت مى کرد، و تا زمانى که از دنیا رفت، على نزد او چنین بود. (6)
نیز عثمان بن مطرّف می گوید: مردى از انس بن مالک، درباره على بن ابى طالب(علیه السلام) پرسید.
انس گفت :تصمیم گرفتم که هرگاه از من درباره على(علیه السلام) پرسیده شد، هیچ حدیثى را کتمان نکنم. زیرا که علی(علیه السلام) در روز قیامت، سردسته پرهیزگاران است. و به خدا سوگند که این را از پیامبر(صلی الله علیه وآله) شنیدم. (7)، (8)

پی نوشت:
(1). در تاریخ بغداد، به جاى «رحمت»، «جنّت» آمده است.
(2). حلیة الأولیاء، ج 1، ص 66؛ تاریخ دمشق ج 42، ص 330، ح 8892؛ تاریخ بغداد ج 14، ص 99، ح 7441 و فیه «جنّة» بدل «رحمة»؛ المناقب للخوارزمی، ص 311، ح 311؛ الفردوس، ج 5، ص 367، ح 8458، عن ابن عبّاس؛ کفایة الطالب ص 215.
(3). المناقب لابن المغازلی، ص 65، ح 93؛ المناقب للخوارزمی، ص 295، ح 287؛ الیقین، ص 490، ح 197 و فیهما «الدین» بدل «المؤمنین» و کلّها عن أحمد بن عامر الطائی عن الإمام الرضا عن آبائه(علیهم السلام) ، صحیفة الإمام الرضا(علیه السلام)، ص 95، ح 29؛ الأمالی للطوسی، ص 345، ح 710، عن داوود بن سلیمان الغازی عن الإمام الرضا عن آبائه(علیهم السلام) عنه(صلى الله علیه وآله).
(4). تاریخ دمشق، ج 42، ص 386، ح 8994 ؛ حلیة الأولیاء، ج 1، ص 63 و فیه «بکرامتی» بدل «لکرامتی»، الفردوس، ج 5، ص 364، ح 8449؛ کفایة الطالب، ص 211؛ المناقب للخوارزمی، ص 85، ح 75؛ فرائد السمطین، ج 1، ص 145، ح 109؛ تفسیر العیّاشی، ج 2، ص 262، ح 39 نحوه؛ الیقین، ص 167، ح 26؛ المناقب لابن شهر آشوب، ج 3، ص 48؛ کشف الغمّة، ج 1، ص 114؛ المناقب للکوفی، ج 1، ص 391، ح 313 و ص 312، ح 232 و ص430، ح 335 کلاهما نحوه؛ المسترشد، ص 601، ح 272 .
(5). کتاب من لا یحضره الفقیه: ج4ص179 ح5405 عن ابن عبّاس.
(6). الأمالی للطوسی : ص232 ح411؛ المناقب لابن شهر آشوب: ج 2 ص 227 .
(7). شرح نهج البلاغة : ج 4 ص 74.
(8). گردآوری از کتاب: دانش نامه امیرالمومنین، محمد محمدی ری شهری، سازمان چاپ و نشر دار الحدیث، چاپ اوّل، ج2، ص 341 و ج8، ص 483.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی