فضایل امیرالمومنین علی(ع) از زبان ابوذر غفارى

ابوذر غفارى امیرالمومنین علی (علیه السلام) را چگونه توصیف مى کند؟

امیرالمومنین علی

(علیه السلام) در بیان ابوذر غفاری این گونه توصیف شده است:
1. در کتاب تاریخ دمشق به نقل از معاویة بن ثعلبه آمده: مردى نزد ابوذر ـ که در مسجد پیامبر(صلى الله علیه وآله) نشسته بود ـ آمد و گفت: اى ابوذر! آیا از محبوب ترینِ مردم نزد خود، مرا خبر مى دهى؟ زیرا مى دانم که محبوب ترینِ آنان نزد تو، محبوب ترینِ آنان نزد پیامبر خداست.
گفت: آرى. سوگند به پروردگار کعبه که محبوب ترینِ آنان نزد پیامبر خدا، محبوب ترینشان نزد من است و او این شیخ است (به على(علیه السلام) که جلویش نماز مى خواند، اشاره کرد).(1)
2. در کتاب انساب الأشراف به نقل از ابو سُخیله آمده: من و سلمان در رَبَذه، نزد ابوذر رفتیم. گفت:
در آینده، فتنه اى خواهد بود. اگر آن را درک کردید، به کتاب خدا و على بن ابى طالب پناه ببرید؛ چون من از پیامبر خدا شنیدم که فرمود: «على، اولین کسى است که به من ایمان آورد و اولین کسى است که در قیامت با من دست خواهد داد، و او رئیس مؤمنان است».(2)
3. در کتاب تاریخ دمشق به نقل از ابو سخیله آمده: من و سلمان، به حج رفتیم و بر ابوذر وارد شدیم و مدتى نزد وى بودیم. وقتى دچار کمبود مال شدیم، گفتم: اى ابوذر! من اتفاقاتى را مى بینم که پیش آمده و مى ترسم که در بین مردم، اختلاف به وجود آید. اگر چنین شود، چه دستور مى دهى؟
گفت: همراه کتاب خدا و على بن ابى طالب باش. گواهى مى دهم که از پیامبر خدا شنیدم که فرمود: «علىّ، اولین کسى است که به من ایمان آورد و اولین کسى است که در روز قیامت با من دست خواهد داد. او صدّیق اکبر است. او فاروق است که بین حقّ و باطل، جدایى مى افکند».(3)
4. کنز الفوائد به نقل از سهل بن سعید: روزى ابوذر با گروهى از یاران پیامبر خدا نشسته بود و من هم با آنان بودم که على بن ابى طالب پیدایش شد. ابوذر به او چشم دوخت و سپس رو به جماعت کرد و گفت: چه کسى مردى را مى جوید که دوستى او، چون طوفانى که برگ را از درختان مى ریزد، گناهان را از دوستدارانش بریزد. از پیامبر چنین چیزى را شنیدم.
گفتند: آن شخص کیست؟
گفت: همین مردى که به سویتان مى آید; پسر عموى پیامبرتان. آن که یاران محمد(صلى الله علیه وآله)به او نیازمندند و او به آنان نیاز ندارد. از پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) شنیدم که فرمود: «على، درِ دانش من است و پس از من، بیان کننده آن چیزى است که به آن برانگیخته شدم. دوستى اش ایمان و دشمنى اش نفاق و نگاه کردن با مهر و محبّت به او عبادت است».
از پیامبرتان رسول خدا شنیدم که مى فرمود: «مَثَل کسانِ من در بین امّتم، مَثَل کشتى نوح است که هر کس بدان سوار شود، نجات پیدا مى کند،و آن که از آن روى برگردانَد، غرق مى گردد; و همچون باب توبه بنى اسرائیل است. آن که بدان سوار شود، آسوده و با ایمان است و آن که آن را ترک کند، کافر است».
آن گاه علىّ رسید، ایستاد و سلام کرد. سپس فرمود: «اى ابوذر! آن که براى آخرت کار کند، خداوند، کار دنیا و آخرتش را برآورده مى کند، و آن که بین خود و خدایش را نیکو سازد، خداوند بین او و بندگانش را نیکو مى سازد، و آن که پنهانش را نیکو سازد، خداوند، آشکارش را نیکو خواهد کرد.لقمان حکیم به پسرش از روى پند دهى گفت: اى پسرم! چه کسى خداى جلّ جلاله را جُسته و نیافته است؟ چه کسى به خدا پناه آورده و خداوند از او حمایت نکرده است؟ چه کسى بر خدا توکل کرده و خدا بسنده اش نبوده است؟!».
آن گاه على رفت و ابوذر گفت: سوگند به آن که جانم به دست اوست، هیچ امّتى کسى را به پیشوایى (یا گفت: به پیروى) نگرفته، در حالى که در بین آنان، داناتر از او به خدا و دین او بوده، جز آن که کارشان به سقوط انجامیده است.(4)، (5)

پی نوشت:
(1). تاریخ دمشق، ج 42، ص 264 و 265؛ مناقب خوارزمى، ص 69، ح 43؛ ذخائر العقبى، ص 118 و با اندک اختلاف در الفاظ: الیقین، ص 144، ح 12؛ کشف الغمّة، ج 1، ص 344.
(2). انساب الأشراف، ج 2، ص 361.
(3). تاریخ دمشق، ج 42، ص 41، ح 8369.
(4). کنزالفوائد، ج 2، ص 67.
(5). گردآوری از کتاب: دانش نامه امیرالمومنین(ع)، محمد محمدی ری شهری، ناشر: دارالحدیث، چاپ اول، ج8، ص 477.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی