اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم و العن اعدائهم
امام زمان(عج) فرمودند : مثل ایشون باشید
مرحوم آیت الله سیّد محمّد باقر مجتهد سیستانی ـ پدر بزرگوار مرجع عالی قدر شیعه حضرت آیت الله العظمی حاج سیّد علی سیستانی (حفظه الله تعالی) برای آنکه به محضر مقدّس امام زمان(عج) شرفیاب شود، ختم زیارت عاشورا را در چهل جمعه، هر هفته در مسجدی از مساجد شهر آغاز می کند.
ایشان در این ارتباط فرموده اند: در یکی از جمعه های آخر، ناگهان شعاع نوری را مشاهده کردم که از خانة نزدیکِ به آن مسجدی که در آن مشغول به زیارت عاشورا بودم، می تابید. حال عجیبی به من دست داد، از جای برخاستم و به دنبال آن نور، به درِ آن خانه رفتم. خانه ای کوچک و فقیرانه ای بود که از درون آن نور عجیبی می تابید. در زدم. وقتی در را باز کردند، مشاهده کردم که حضرت ولی عصر(ع) در یکی از اتاق های آن خانه تشریف دارند، ضمناً در آن اتاق جنازه ای را دیدم که پارچة سفیدی روی آن کشیده بودند.
وقتی که من وارد شدم و اشک ریزان سلام کردم، حضرت به من فرمودند:
چرا این گونه دنبال من می گردی و این رنج ها را متحمّل می شوی؟ مثل این باشید (در حالی که اشاره به آن جنازه می کردند) تا من خود به دنبال شما بیایم.
بعد فرمودند:
این بانویی است که در دوران بی حجابی (کشف حجاب رضاخانی) هفت سال از خانه بیرون نیامد تا مبادا نامحرم او را ببیند.1
مرحوم علّامة شهید سیّد محمّد تقی موسوی اصفهانی(ره) در مکیال المکارم آنجا که بخشی اندک از حقوق و مراحمِ آن حضرت را نسبت به شیعیان برمی شمارد می نویسد: [امام عصر(ع) در تشیع جنازة شیعیان حاضر می شود] و دلیلِ بر این مطلب را حکایت بانوی بزرگوار و پرهیزگاری به نام «شطیطة نیشابوری» می داند که امام کاظم(ع) بر سر جنازة او در نیشابور حاضر شدند و بر پیکر او نماز گذاردند و در پایان مراسم، به هنگام بازگشت فرمودند:
من و امامان دیگر باید که بر جنازه های شما حاضر شویم، در هر جا که از دنیا بروید، پس تقوای خدا را در خود حفظ کنید.
صاحب مکیال المکارم با عنایت به این سخن امام کاظم(ع) که با «باید» تأکید شده و همچنین حکایتِ بانوی بزرگوار «بی بی شطیطه» که در ادامه خواهد آمد، بر این باور است که امام زمان(ع) از سرِ لطف و بزرگواری، حتماً بر جنازة دوستان و شیعیان خالص خود حاضر می شوند و برای آنان طلب رحمت می کنند و بر آنان نماز می گذارند.2
از آن جایی که حکایت بی بی شطیطه با داستان و حکایتی که در آغاز مقاله از زبان پدر آیت الله العظمی سیستانی آمد مشابهت هایی دارد. در اینجا مختصرِ این روایت را از مکیال المکارم و ریاحین الشریعه می آوریم و در پایان به چند نتیجه و برداشتِ آن اشاره می کنیم. امید که برای همة دوستداران امام زمان(عج) آموزنده و خصوصاً برای جامعة زنان این کشور راهگشا باشد. این حکایت و روایت را مرحوم علّامة مجلسی در بحارالانوار3 در باب معجزات حضرت موسی بن جعفر(ع) از مناقب ابن شهر آشوب4 و همچنین محدّث بزرگ سیّد هاشم بحرانی در مدینة المعاجز و همچنین قطب راوندی در خرائج و نیز شیخ حرّ عاملی در اثبات الهداة5 آورده که مختصرِ آن چنین است:
شیعیان نیشابور، در زمان امامت امام کاظم(ع) جمع شده و شخصی به نام محمّد بن علی نیشابوری ـ معروف به ابوجعفر خراسانی ـ را انتخاب کردند تا به مدینه برود و حقوق شرعی و هدایای شیعیان آن سامان را خدمت امام هفتم(ع) تقدیم کند.
آنها سی هزار دینار، پنجاه هزار درهم، مقداری جامه و پارچه را به همراه دفتری مُهر و موم شده که در آن هفتاد ورق که در هر یک صورت مسئله ای شرعی نوشته شده بود، به او سپردند و به وی گفتند: هر گاه خدمت امام رسیدی، سؤالات و دفتر را به آن حضرت تسلیم نما و فردا صبح آنها را بازپس گیر. اگر دیدیی که مُهر و مُومِ دفتر شکسته نشده، خودت مُهر آنها را بشکن و ببین که آیا امام بدون شکستن مُهر و مُوم، پاسخ سؤالات را داده است یا خیر؟ اگر پاسخ آنها را بدون شکستِ مُهر و موم دفتر، داده و نوشته است، بدان که او همان امام است و ایشان شایستة اَخذ اموال می باشند وگرنه اموال را به ما برگردان
[شیعیان خراسان با این آزمون می خواستند امام حقیقی را شناخته و به او یقیین کنند و بدین وسیله فریب مدّعیان دروغین امامت را نخورند] در هنگام حرکت نمایندة نیشابوریان ـ محمّد بن علی نیشابوری ـ بانوی بزرگواری به نام شطیطه که از پارسایان و زاهدان زمان خود بود، به نزد ایشان آمده، مبلغ یک درهم به همراه یک قطعه پارچه به او داد و گفت: «ای اباجعفر! در حالِ من، از حقِّ امام، این مقدار تعلّق گرفته، این را خدمت امام برسان». محمّد بن علی نیشابوری به او گفت: «من خجالت می کشم که این وَجه ناقابل را خدمت امام دهم». شطیطه گفت: «خداوند از حق خجالت نمی کشد» [منظور آنکه حقوق امام را، اگر چه اندک، باید پرداخت] آنچه بر ذمّة من است، همین است. می خواهم در حالی خدا را ملاقات کنم که چیزی از حقِّ امام، در گردن من نباشد».
نمایندة نیشابوریان وجه اندک شطیطه را گرفت و به مدینه رفت. در آنجا پس از امتحانِ «عبدالله اَفْطح»6 [پسر امام صادق و مدّعی امامت پس از وی] دانست که او شایستگی مقام امامت را ندارد، لذا نومیدانه از خانة او بیرون آمد، در این هنگام کودکی او را به خانة امام کاظم(ع) هدایت کرد. تا چشم حضرت بر او افتاد فرمود: « ای اباجعفر! چرا ناامید هستی... به من روی کن که حجّت و ولّیِ خدا هستم. من سؤالات شما را دیروز جواب دادم، آنها را نزد من بیاور.
همچنین درهمِ شطیطه را ـ که وزنش یک درهم و دو دانق می باشد ـ بیاور.
علی بن محمّد نیشابوری می گوید: از سخنان و نشانه هایِ درستِ امام حیران شدم و فرمانِ او را انجام دادم. امام(ع) یک درهم و پارچة شطیطه را برگرفت و مابقی اموال را برگرداند و روی به من کرده، فرمود: «انّ الله لا یستحی من الحق» ای اباجعفر! سلام مرا به شطیطه برسان و این کیسة پول را ـ که چهل درهم در آن است ـ و همچنین این قطعة پارچه را ـ که قطعه ای از کفن من است ـ به او بده و بگو: «آن را کفن خود قرار دهد که پنبة این پارچه از مزرعة خود ماست و خواهرم آن را رشته است».ضمناً به شطیطه بگو: از هنگام وصول پول و پارچة کفن، نوزده روز بیشتر زنده نیستی، شانزده درهم از چهل درهم اهدایی را برای خود خرج کن و بیست و چهار درهم آن را جهت صدقه و تجهیز و تکفین خود نگاه دار و به او بگو «من بر جنازة او نماز خواهم گذارد». سپس امام کاظم(ع) فرمود: «این اموال را به صاحبانشان برگردان و مُهر سؤالات را بگشای و ببین آیا جواب سؤالات را پیش از دیدن آنها داده ایم یا خیر»؟!
محمد بن علی نیشابوری می گوید: «به مُهرها نگاه کردم، آنها را دست نخورده دیدم و بعد از شکستِ مُهر و موم، دیدم پاسخ سؤالات داده شده است».
هنگامی که نمایندة نیشابوریان به خراسان بازگشت با تعجب دید کسانی که امام، اموالشان را نپذیرفته به مذهب «فَطحیّه» وارد شده اند امّا شطیطه همچنان بر مذهب حقّ خود باقی مانده است. سلام حضرت را به او رسانید و کیسة پول و پارچة کفن را به وی تقدیم کرد و همان طور که امام فرموده بودند، پس از نوزده روز از دنیا رفت.
چون شطیطه درگذشت، امام در حالی که سوار بر شتر بود به نیشابور وارد شد و بر پیکر او نماز گذارد و به هنگامِ بازگشت، این بشارت شیرین و مژدة دلنشین را به همة شیعیان در همة عصرها و نسل ها داد که:
من و امامانِ نظیرِ من باید و ناگزیر بر جنازه های شما حاضر شویم، در هر جا که از دنیا بروید، پس تقوای خدا را در خود حفظ کنید.7
لازم به یادآوری است که امروزه قبر این بانوی سعادتمند در شهر نیشابور همچنان زیارتگاه ارادتمندان به خاندان پیامبر(ص) و شیعیان آنها است و به نام «بی بی شطیطه» معروف می باشد.
نکته ها:
از کنار هم نهادن این دو حکایت و روایت نتایجی به دست می آید، که به چند مورد آنها اشاره می کنیم.
1. موارد متعدّدی در تشرّفات به محضر امام عصر(ع) وجود دارد که آن بزرگوار و حجّت خدا، مشتاقان و ارادتمندان خود را از پرداختن به بعضی از راه ها و ریاضت ها پرهیز داده و فرموده اند: مثل فلانی باشید تا من خود به سراغ شما بیایم [مثلاً فلان پیرمرد قفل ساز یا ...] در این راستا این سخن از مرحوم علّامة طباطبایی(ره) معروف است که ایشان در پاسخ کسی که از ایشان پرسیده بود. «راه رسیدن به
امام زمان(ع) چیست؟ فرموده بودند: امام، خود فرموده: «شما خوب باشید، ما خودمان شما را پیدا می کنیم.»8
«بزرگان بر این مطلب اتفاق دارند که اگر شرایط تشرف حاصل شود، خود حضرت عنایت کرده و فرد لایق را به محضر خود می پذیرند. ایشان فیّاض بالعَرَض هستند اگر شرایط در کسی فراهم شود، ایشان بُخل نمی ورزند و فرد لایق را به حضور می پذیرند».9
2. امام عصر(ع) بنابر روایت و حکایت فوق و برداشتی که بزرگان از آن دارند از سرِ بزرگواری و عنایت به شیعیان خود در تشییع جنازة آنان حاضر شده، چه بسا که بر آنان نماز بخوانند.
3. راهِ کسب رضایت خدا و امام زمان(ع)، رعایت حدود و حقوق الهی است.
4. خواهران بزرگوار و بانوان عالی مقدار ما بدانند که پوشش های نامناسب و آرایش هایِ نامتعارف و اساساً عدمِ رعایتِ مسائل شرعی، دلِ امام حاضر و ناظر را می رنجاند و او را آزرده خاطر می سازد.
5. دختران مسلمانِ ما قدر و قیمتِ حجاب و عفاف خود ر دانسته و بدانند که مادرانِ عفیف ما سختی ها و تلخی ها و عُسرت ها و غُربت های فراوانی را تحمل کرده اند. مانند بانوی داستان اوّل که به شهادت امام عصر(ع)، هفت سال خود را در خانه حبس کرد تا کسی را یارای دست اندازی به حُِرمت و حریم او نباشد. مبادا امروز آن را به قیمت رنجاندن دل امام زمان(ع) از کف فرو نهیم.
6. بیاییم کاری کنیم که اگر در زمان حیاتِ خود چشمان گنهکار ما توفیق دیدار آن عزیز را نیافت، لااقل به هنگام مرگ و تشییع جنازه و نماز، از سر لطف و بزرگواری، قدمی رنجه نماید و در آن لحظه شرمنده و سرافکنده شان نباشیم.
7. در حکایت شطیطة نیشابوری، امام کاظم(ع) یک درهم او را بر سی هزار دینار و پنجاه هزار درهم افرادِ بی بهره از ولایت ترجیح دادند و تنها وجه اندکِ او را پذیرفتند و این مطلب یعنی در آموزه های آسمانی اصل بر کیفیت عمل است نه کمیّت.
8. بی بی شطیطه که به این مقام می رسد تا که امام معصوم(ع) قطعه ای از پارچة کفن خود را به او می بخشد و از مدینه به نیشابور می آید و بر او نماز می گذارد، به پرداخت حقوقِ شرعی خود التزام داشته و از ادای آن خجالت نمی کشیده و از سرزنشِ سرزنش کنندگان پروایی نداشته است.
و نکته های ناب دیگری در میان این دو حکایت از این دو بانوی بزرگوار می توان یافت که خوانندگان موعود خود آنها را برداشت خواهند کرد.
سخن را با بیانی از حافظ، خطاب به آن امامِ مهربان به پایان می بریم و عرضه می داریم:
قـدم دریـغ مــدار از جنــازة حـافــظ
که گرچه غرق گناهست می رود به بهشت10
گرچه گناه کارم امّا به لطف و عنایت و دستگیری شما امیدواریم.
روز مرگم نفسی وعدة دیدار بده
وانگهم تا به لحد، فارغ و آزاد ببر11
پی نوشت ها:
1. استادی، رضا، کشکول برای منبر، ص 416، چاپ ارزشمند.
2. موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، مکیال المکارم، ج 1، ص 118، ایران نگین.
3. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 48، ص 73.
4. ابن شهر آشوب، مناقب، ج 4، ص 292.
5. حرّ عاملی، اثبات الهداة، ج 5، صص 575 و 545، دارالمکتب الاسلامیّه.
6 ـ عبدالله اَفْطح، (افطحیّه): از فرقَ شیعه و امامیّه و قائل به انتقال امامت از امام صادق به فرزند آن حضرت «عبدالله ابن جعفر»، ملّقب به «افطح الرأس» یا «افطح الرجلین» معتقد بودند و بعد از آن حضرت، فرزندش عبدالله اَفطح را امام دانستند از آنجایی که عبدالله را سری پهن و به قول بعضی پاهای پهن بود او را افطح خواندند. (مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، صص 64 ـ 65، آستان قدس رضوی).
7. موسوی اصفهانی، همان، ج 1، ص 118 ـ 120 و همچنین ذبیح الله محلاتی، ریاحین الشریعه، ج 4، ص 362، دارالمکتب اسلامیه.
8. رخشاد، محمدحسین، در محضر علّامه طباطبایی، ص 188، نشر سماء قلم.
9. ناصری دولت آبادی، محمد، آب حیات، ص 353، دارالهدی.
10. دیوان حافظ.
11. همان
پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت
مرحوم آیت الله سیّد محمّد باقر مجتهد سیستانی ـ پدر بزرگوار مرجع عالی قدر شیعه حضرت آیت الله العظمی حاج سیّد علی سیستانی (حفظه الله تعالی) برای آنکه به محضر مقدّس امام زمان(عج) شرفیاب شود، ختم زیارت عاشورا را در چهل جمعه، هر هفته در مسجدی از مساجد شهر آغاز می کند.
ایشان در این ارتباط فرموده اند: در یکی از جمعه های آخر، ناگهان شعاع نوری را مشاهده کردم که از خانة نزدیکِ به آن مسجدی که در آن مشغول به زیارت عاشورا بودم، می تابید. حال عجیبی به من دست داد، از جای برخاستم و به دنبال آن نور، به درِ آن خانه رفتم. خانه ای کوچک و فقیرانه ای بود که از درون آن نور عجیبی می تابید. در زدم. وقتی در را باز کردند، مشاهده کردم که حضرت ولی عصر(ع) در یکی از اتاق های آن خانه تشریف دارند، ضمناً در آن اتاق جنازه ای را دیدم که پارچة سفیدی روی آن کشیده بودند.
وقتی که من وارد شدم و اشک ریزان سلام کردم، حضرت به من فرمودند:
چرا این گونه دنبال من می گردی و این رنج ها را متحمّل می شوی؟ مثل این باشید (در حالی که اشاره به آن جنازه می کردند) تا من خود به دنبال شما بیایم.
بعد فرمودند:
این بانویی است که در دوران بی حجابی (کشف حجاب رضاخانی) هفت سال از خانه بیرون نیامد تا مبادا نامحرم او را ببیند.1
مرحوم علّامة شهید سیّد محمّد تقی موسوی اصفهانی(ره) در مکیال المکارم آنجا که بخشی اندک از حقوق و مراحمِ آن حضرت را نسبت به شیعیان برمی شمارد می نویسد: [امام عصر(ع) در تشیع جنازة شیعیان حاضر می شود] و دلیلِ بر این مطلب را حکایت بانوی بزرگوار و پرهیزگاری به نام «شطیطة نیشابوری» می داند که امام کاظم(ع) بر سر جنازة او در نیشابور حاضر شدند و بر پیکر او نماز گذاردند و در پایان مراسم، به هنگام بازگشت فرمودند:
من و امامان دیگر باید که بر جنازه های شما حاضر شویم، در هر جا که از دنیا بروید، پس تقوای خدا را در خود حفظ کنید.
صاحب مکیال المکارم با عنایت به این سخن امام کاظم(ع) که با «باید» تأکید شده و همچنین حکایتِ بانوی بزرگوار «بی بی شطیطه» که در ادامه خواهد آمد، بر این باور است که امام زمان(ع) از سرِ لطف و بزرگواری، حتماً بر جنازة دوستان و شیعیان خالص خود حاضر می شوند و برای آنان طلب رحمت می کنند و بر آنان نماز می گذارند.2
از آن جایی که حکایت بی بی شطیطه با داستان و حکایتی که در آغاز مقاله از زبان پدر آیت الله العظمی سیستانی آمد مشابهت هایی دارد. در اینجا مختصرِ این روایت را از مکیال المکارم و ریاحین الشریعه می آوریم و در پایان به چند نتیجه و برداشتِ آن اشاره می کنیم. امید که برای همة دوستداران امام زمان(عج) آموزنده و خصوصاً برای جامعة زنان این کشور راهگشا باشد. این حکایت و روایت را مرحوم علّامة مجلسی در بحارالانوار3 در باب معجزات حضرت موسی بن جعفر(ع) از مناقب ابن شهر آشوب4 و همچنین محدّث بزرگ سیّد هاشم بحرانی در مدینة المعاجز و همچنین قطب راوندی در خرائج و نیز شیخ حرّ عاملی در اثبات الهداة5 آورده که مختصرِ آن چنین است:
شیعیان نیشابور، در زمان امامت امام کاظم(ع) جمع شده و شخصی به نام محمّد بن علی نیشابوری ـ معروف به ابوجعفر خراسانی ـ را انتخاب کردند تا به مدینه برود و حقوق شرعی و هدایای شیعیان آن سامان را خدمت امام هفتم(ع) تقدیم کند.
آنها سی هزار دینار، پنجاه هزار درهم، مقداری جامه و پارچه را به همراه دفتری مُهر و موم شده که در آن هفتاد ورق که در هر یک صورت مسئله ای شرعی نوشته شده بود، به او سپردند و به وی گفتند: هر گاه خدمت امام رسیدی، سؤالات و دفتر را به آن حضرت تسلیم نما و فردا صبح آنها را بازپس گیر. اگر دیدیی که مُهر و مُومِ دفتر شکسته نشده، خودت مُهر آنها را بشکن و ببین که آیا امام بدون شکستن مُهر و مُوم، پاسخ سؤالات را داده است یا خیر؟ اگر پاسخ آنها را بدون شکستِ مُهر و موم دفتر، داده و نوشته است، بدان که او همان امام است و ایشان شایستة اَخذ اموال می باشند وگرنه اموال را به ما برگردان
[شیعیان خراسان با این آزمون می خواستند امام حقیقی را شناخته و به او یقیین کنند و بدین وسیله فریب مدّعیان دروغین امامت را نخورند] در هنگام حرکت نمایندة نیشابوریان ـ محمّد بن علی نیشابوری ـ بانوی بزرگواری به نام شطیطه که از پارسایان و زاهدان زمان خود بود، به نزد ایشان آمده، مبلغ یک درهم به همراه یک قطعه پارچه به او داد و گفت: «ای اباجعفر! در حالِ من، از حقِّ امام، این مقدار تعلّق گرفته، این را خدمت امام برسان». محمّد بن علی نیشابوری به او گفت: «من خجالت می کشم که این وَجه ناقابل را خدمت امام دهم». شطیطه گفت: «خداوند از حق خجالت نمی کشد» [منظور آنکه حقوق امام را، اگر چه اندک، باید پرداخت] آنچه بر ذمّة من است، همین است. می خواهم در حالی خدا را ملاقات کنم که چیزی از حقِّ امام، در گردن من نباشد».
نمایندة نیشابوریان وجه اندک شطیطه را گرفت و به مدینه رفت. در آنجا پس از امتحانِ «عبدالله اَفْطح»6 [پسر امام صادق و مدّعی امامت پس از وی] دانست که او شایستگی مقام امامت را ندارد، لذا نومیدانه از خانة او بیرون آمد، در این هنگام کودکی او را به خانة امام کاظم(ع) هدایت کرد. تا چشم حضرت بر او افتاد فرمود: « ای اباجعفر! چرا ناامید هستی... به من روی کن که حجّت و ولّیِ خدا هستم. من سؤالات شما را دیروز جواب دادم، آنها را نزد من بیاور.
همچنین درهمِ شطیطه را ـ که وزنش یک درهم و دو دانق می باشد ـ بیاور.
علی بن محمّد نیشابوری می گوید: از سخنان و نشانه هایِ درستِ امام حیران شدم و فرمانِ او را انجام دادم. امام(ع) یک درهم و پارچة شطیطه را برگرفت و مابقی اموال را برگرداند و روی به من کرده، فرمود: «انّ الله لا یستحی من الحق» ای اباجعفر! سلام مرا به شطیطه برسان و این کیسة پول را ـ که چهل درهم در آن است ـ و همچنین این قطعة پارچه را ـ که قطعه ای از کفن من است ـ به او بده و بگو: «آن را کفن خود قرار دهد که پنبة این پارچه از مزرعة خود ماست و خواهرم آن را رشته است».ضمناً به شطیطه بگو: از هنگام وصول پول و پارچة کفن، نوزده روز بیشتر زنده نیستی، شانزده درهم از چهل درهم اهدایی را برای خود خرج کن و بیست و چهار درهم آن را جهت صدقه و تجهیز و تکفین خود نگاه دار و به او بگو «من بر جنازة او نماز خواهم گذارد». سپس امام کاظم(ع) فرمود: «این اموال را به صاحبانشان برگردان و مُهر سؤالات را بگشای و ببین آیا جواب سؤالات را پیش از دیدن آنها داده ایم یا خیر»؟!
محمد بن علی نیشابوری می گوید: «به مُهرها نگاه کردم، آنها را دست نخورده دیدم و بعد از شکستِ مُهر و موم، دیدم پاسخ سؤالات داده شده است».
هنگامی که نمایندة نیشابوریان به خراسان بازگشت با تعجب دید کسانی که امام، اموالشان را نپذیرفته به مذهب «فَطحیّه» وارد شده اند امّا شطیطه همچنان بر مذهب حقّ خود باقی مانده است. سلام حضرت را به او رسانید و کیسة پول و پارچة کفن را به وی تقدیم کرد و همان طور که امام فرموده بودند، پس از نوزده روز از دنیا رفت.
چون شطیطه درگذشت، امام در حالی که سوار بر شتر بود به نیشابور وارد شد و بر پیکر او نماز گذارد و به هنگامِ بازگشت، این بشارت شیرین و مژدة دلنشین را به همة شیعیان در همة عصرها و نسل ها داد که:
من و امامانِ نظیرِ من باید و ناگزیر بر جنازه های شما حاضر شویم، در هر جا که از دنیا بروید، پس تقوای خدا را در خود حفظ کنید.7
لازم به یادآوری است که امروزه قبر این بانوی سعادتمند در شهر نیشابور همچنان زیارتگاه ارادتمندان به خاندان پیامبر(ص) و شیعیان آنها است و به نام «بی بی شطیطه» معروف می باشد.
نکته ها:
از کنار هم نهادن این دو حکایت و روایت نتایجی به دست می آید، که به چند مورد آنها اشاره می کنیم.
1. موارد متعدّدی در تشرّفات به محضر امام عصر(ع) وجود دارد که آن بزرگوار و حجّت خدا، مشتاقان و ارادتمندان خود را از پرداختن به بعضی از راه ها و ریاضت ها پرهیز داده و فرموده اند: مثل فلانی باشید تا من خود به سراغ شما بیایم [مثلاً فلان پیرمرد قفل ساز یا ...] در این راستا این سخن از مرحوم علّامة طباطبایی(ره) معروف است که ایشان در پاسخ کسی که از ایشان پرسیده بود. «راه رسیدن به
امام زمان(ع) چیست؟ فرموده بودند: امام، خود فرموده: «شما خوب باشید، ما خودمان شما را پیدا می کنیم.»8
«بزرگان بر این مطلب اتفاق دارند که اگر شرایط تشرف حاصل شود، خود حضرت عنایت کرده و فرد لایق را به محضر خود می پذیرند. ایشان فیّاض بالعَرَض هستند اگر شرایط در کسی فراهم شود، ایشان بُخل نمی ورزند و فرد لایق را به حضور می پذیرند».9
2. امام عصر(ع) بنابر روایت و حکایت فوق و برداشتی که بزرگان از آن دارند از سرِ بزرگواری و عنایت به شیعیان خود در تشییع جنازة آنان حاضر شده، چه بسا که بر آنان نماز بخوانند.
3. راهِ کسب رضایت خدا و امام زمان(ع)، رعایت حدود و حقوق الهی است.
4. خواهران بزرگوار و بانوان عالی مقدار ما بدانند که پوشش های نامناسب و آرایش هایِ نامتعارف و اساساً عدمِ رعایتِ مسائل شرعی، دلِ امام حاضر و ناظر را می رنجاند و او را آزرده خاطر می سازد.
5. دختران مسلمانِ ما قدر و قیمتِ حجاب و عفاف خود ر دانسته و بدانند که مادرانِ عفیف ما سختی ها و تلخی ها و عُسرت ها و غُربت های فراوانی را تحمل کرده اند. مانند بانوی داستان اوّل که به شهادت امام عصر(ع)، هفت سال خود را در خانه حبس کرد تا کسی را یارای دست اندازی به حُِرمت و حریم او نباشد. مبادا امروز آن را به قیمت رنجاندن دل امام زمان(ع) از کف فرو نهیم.
6. بیاییم کاری کنیم که اگر در زمان حیاتِ خود چشمان گنهکار ما توفیق دیدار آن عزیز را نیافت، لااقل به هنگام مرگ و تشییع جنازه و نماز، از سر لطف و بزرگواری، قدمی رنجه نماید و در آن لحظه شرمنده و سرافکنده شان نباشیم.
7. در حکایت شطیطة نیشابوری، امام کاظم(ع) یک درهم او را بر سی هزار دینار و پنجاه هزار درهم افرادِ بی بهره از ولایت ترجیح دادند و تنها وجه اندکِ او را پذیرفتند و این مطلب یعنی در آموزه های آسمانی اصل بر کیفیت عمل است نه کمیّت.
8. بی بی شطیطه که به این مقام می رسد تا که امام معصوم(ع) قطعه ای از پارچة کفن خود را به او می بخشد و از مدینه به نیشابور می آید و بر او نماز می گذارد، به پرداخت حقوقِ شرعی خود التزام داشته و از ادای آن خجالت نمی کشیده و از سرزنشِ سرزنش کنندگان پروایی نداشته است.
و نکته های ناب دیگری در میان این دو حکایت از این دو بانوی بزرگوار می توان یافت که خوانندگان موعود خود آنها را برداشت خواهند کرد.
سخن را با بیانی از حافظ، خطاب به آن امامِ مهربان به پایان می بریم و عرضه می داریم:
قـدم دریـغ مــدار از جنــازة حـافــظ
که گرچه غرق گناهست می رود به بهشت10
گرچه گناه کارم امّا به لطف و عنایت و دستگیری شما امیدواریم.
روز مرگم نفسی وعدة دیدار بده
وانگهم تا به لحد، فارغ و آزاد ببر11
پی نوشت ها:
1. استادی، رضا، کشکول برای منبر، ص 416، چاپ ارزشمند.
2. موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، مکیال المکارم، ج 1، ص 118، ایران نگین.
3. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 48، ص 73.
4. ابن شهر آشوب، مناقب، ج 4، ص 292.
5. حرّ عاملی، اثبات الهداة، ج 5، صص 575 و 545، دارالمکتب الاسلامیّه.
6 ـ عبدالله اَفْطح، (افطحیّه): از فرقَ شیعه و امامیّه و قائل به انتقال امامت از امام صادق به فرزند آن حضرت «عبدالله ابن جعفر»، ملّقب به «افطح الرأس» یا «افطح الرجلین» معتقد بودند و بعد از آن حضرت، فرزندش عبدالله اَفطح را امام دانستند از آنجایی که عبدالله را سری پهن و به قول بعضی پاهای پهن بود او را افطح خواندند. (مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، صص 64 ـ 65، آستان قدس رضوی).
7. موسوی اصفهانی، همان، ج 1، ص 118 ـ 120 و همچنین ذبیح الله محلاتی، ریاحین الشریعه، ج 4، ص 362، دارالمکتب اسلامیه.
8. رخشاد، محمدحسین، در محضر علّامه طباطبایی، ص 188، نشر سماء قلم.
9. ناصری دولت آبادی، محمد، آب حیات، ص 353، دارالهدی.
10. دیوان حافظ.
11. همان
پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت
مثل ایشون باشید،مثل این باشید،مثل این خانم باشید،کشف حجاب رضاخان،خودمان می آییم،شما خوب باشید،شما خوب باشید ما خودمان می آییم،بی بی شطیطه،ماجرایی جالب،مثل این باشید،مثل این خانم باشید،خواسته امام زمان از ما،خواسته های امام زمان،امام زمان فرمودند،فرموده های امام زمان(عج)