اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم و العن اعدائهم
جنگ امیرالمومنین علی(ع) با ناکثین و قاسطین و مارقین
چرا امیرالمومنین علی(ع) با ناکثین و قاسطین و مارقین جنگید؟
خلافت و زمامدارى على(علیه السلام) که سراسر عدل و دادگرى و احیاى سنت هاى اصیل اسلامى بود، بر گروهى سخت و گران آمد و صفوف مخالفتى در برابر حکومت او تشکیل گردید. این مخالفتها سرانجام به نبردهاى سه گانه با «ناکثین»، «قاسطین» و «مارقین» منجر گردید که ذیلا در مورد هر یک جداگانه توضیح مختصرى مى دهیم:
جنگ امیرالمومنین علی(ع) با ناکثین
نبرد با ناکثین (پیمان شکنان) از این جهت رخ داد که طلحه و زبیر که با على بیعت کرده بودند، تقاضاى فرمانروایى بصره و کوفه را داشتند، ولى امام با درخواست آنان موافقت نکرد. آنان سرانجام مخفیانه مدینه را به عزم مکه ترک کردند و در آنجا با استفاده از بیت المال غارت شده توسط امویان، ارتشى تشکیل داده رهسپار بصره شدند و آنجا را تصرف نمودند. على(علیه السلام) مدینه را به عزم سرکوبى آنان ترک گفت و در نزدیکى بصره نبرد شدیدى رخ داد که با پیروزى على و شکست ناکثین پایان یافت و این همان جنگ جمل است که در تاریخ براى خود سرگذشت گسترده اى دارد. این نبرد در سال ۳۶هجرى رخ داد.
جنگ امیرالمومنین علی(ع) با قاسطین
معاویه از مدتها قبل از خلافت على(علیه السلام) مقدمات خلافت را براى خود در شام تهیه دیده بود.
وقتى امام به خلافت رسید، فرمان عزل او را صادر کرد، و یک لحظه نیز با ابقاى او بر حکومت شام موافقت نکرد. نتیجه این اختلاف آن شد که سپاه عراق و شام در سرزمینى به نام «صفین» به نبرد پرداختند و مى رفت که سپاه على(علیه السلام) پیروز شود، اما معاویه با نیرنگ خاصى در میان سربازان على(علیه السلام) اختلاف و شورش پدید آورد. سرانجام پس از اصرار زیاد از جانب یاران على(علیه السلام)، امام ناچار تن به حکمیت ابوموسى اشعرى و عمرو عاص داد که آنان درباره مصالح اسلام و مسلمین مطالعه کنند و نظر خود را اعلام دارند.
فشار روى امیرمومنان جهت پذیرفتن مسئله حکمیت به پایه اى رسید که اگر نمى پذیرفت، شاید رشته حیات او گسسته مى شد و مسلمانان بحران شدیدى روبرو مى شدند. پس از فرارسیدن موعدى که قرار بود حکمین نظر خود را ابراز دارند، عمروعاص، ابوموسى را فریب داد و این امر نقشه موذیانه معاویه را بر همگان آشکار ساخت. پس از ماجراى حکمیت تعدادى از مسلمانانى که قبلا با حضرت على همراه بودند بر ضد ایشان خروج کردند، و امام را به خاطر قبول حکمیتى که خود بر وى تحمیل کرده بودند، مورد انتقاد قرار دادند. نبرد با قاسطین در سال 37 هجرى رخ داد.
جنگ امیرالمومنین علی(ع) با مارقین
مارقین همان گروهى بودند که على(علیه السلام) را وادار به پذیرش حکمیت کردند، ولى پس از چند روز از کار خود پشیمان شده خواستار نقض عهد از طرف امام شدند، اما على(علیه السلام) کسى نبود که پیمان خود را بشکند و نقض عهد نماید، لذا اینان که همان خوارج مى باشند در برابر على(علیه السلام) دست به صف آرایى زدند و در نهروان با على(علیه السلام) به جنگ پرداختند. حضرت على(علیه السلام) در این نبرد پیروز گشت ولى کینه ها در دلها نهفته ماند. این نبرد در سال ۳۸و یا به گفته برخى از مورخان در سال ۳۹هجرى رخ داد.(1)
على(علیه السلام) سرانجام پس از چهار سال و چند ماه حکومت در شب نوزدهم رمضان چهلم هجرى به دست عبدالرحمان بن ملجم که یکى از افراد مارقین بود، ضربت خود و به شهادت رسید.(2)
پی نوشت:
(1). در تنظیم و نگارش این بخش، علاوه بر منابعى که در پاورقی ها یاد شده است، از کتاب «پژوهشى عمیق پیرامون زندگى على(علیه السلام)» به قلم استاد معظم جعفر سبحانى (چاپ دوم، قم، جهان آرا) استفاده شده است.
(2). گردآوری از کتاب: سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، موسسه امام صادق(علیه السلام)، قم، 1390 ش، چاپ بیست و سوم، ص 82.
پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی
چرا امیرالمومنین علی(ع) با ناکثین و قاسطین و مارقین جنگید؟
خلافت و زمامدارى على(علیه السلام) که سراسر عدل و دادگرى و احیاى سنت هاى اصیل اسلامى بود، بر گروهى سخت و گران آمد و صفوف مخالفتى در برابر حکومت او تشکیل گردید. این مخالفتها سرانجام به نبردهاى سه گانه با «ناکثین»، «قاسطین» و «مارقین» منجر گردید که ذیلا در مورد هر یک جداگانه توضیح مختصرى مى دهیم:
جنگ امیرالمومنین علی(ع) با ناکثین
نبرد با ناکثین (پیمان شکنان) از این جهت رخ داد که طلحه و زبیر که با على بیعت کرده بودند، تقاضاى فرمانروایى بصره و کوفه را داشتند، ولى امام با درخواست آنان موافقت نکرد. آنان سرانجام مخفیانه مدینه را به عزم مکه ترک کردند و در آنجا با استفاده از بیت المال غارت شده توسط امویان، ارتشى تشکیل داده رهسپار بصره شدند و آنجا را تصرف نمودند. على(علیه السلام) مدینه را به عزم سرکوبى آنان ترک گفت و در نزدیکى بصره نبرد شدیدى رخ داد که با پیروزى على و شکست ناکثین پایان یافت و این همان جنگ جمل است که در تاریخ براى خود سرگذشت گسترده اى دارد. این نبرد در سال ۳۶هجرى رخ داد.
جنگ امیرالمومنین علی(ع) با قاسطین
معاویه از مدتها قبل از خلافت على(علیه السلام) مقدمات خلافت را براى خود در شام تهیه دیده بود.
وقتى امام به خلافت رسید، فرمان عزل او را صادر کرد، و یک لحظه نیز با ابقاى او بر حکومت شام موافقت نکرد. نتیجه این اختلاف آن شد که سپاه عراق و شام در سرزمینى به نام «صفین» به نبرد پرداختند و مى رفت که سپاه على(علیه السلام) پیروز شود، اما معاویه با نیرنگ خاصى در میان سربازان على(علیه السلام) اختلاف و شورش پدید آورد. سرانجام پس از اصرار زیاد از جانب یاران على(علیه السلام)، امام ناچار تن به حکمیت ابوموسى اشعرى و عمرو عاص داد که آنان درباره مصالح اسلام و مسلمین مطالعه کنند و نظر خود را اعلام دارند.
فشار روى امیرمومنان جهت پذیرفتن مسئله حکمیت به پایه اى رسید که اگر نمى پذیرفت، شاید رشته حیات او گسسته مى شد و مسلمانان بحران شدیدى روبرو مى شدند. پس از فرارسیدن موعدى که قرار بود حکمین نظر خود را ابراز دارند، عمروعاص، ابوموسى را فریب داد و این امر نقشه موذیانه معاویه را بر همگان آشکار ساخت. پس از ماجراى حکمیت تعدادى از مسلمانانى که قبلا با حضرت على همراه بودند بر ضد ایشان خروج کردند، و امام را به خاطر قبول حکمیتى که خود بر وى تحمیل کرده بودند، مورد انتقاد قرار دادند. نبرد با قاسطین در سال 37 هجرى رخ داد.
جنگ امیرالمومنین علی(ع) با مارقین
مارقین همان گروهى بودند که على(علیه السلام) را وادار به پذیرش حکمیت کردند، ولى پس از چند روز از کار خود پشیمان شده خواستار نقض عهد از طرف امام شدند، اما على(علیه السلام) کسى نبود که پیمان خود را بشکند و نقض عهد نماید، لذا اینان که همان خوارج مى باشند در برابر على(علیه السلام) دست به صف آرایى زدند و در نهروان با على(علیه السلام) به جنگ پرداختند. حضرت على(علیه السلام) در این نبرد پیروز گشت ولى کینه ها در دلها نهفته ماند. این نبرد در سال ۳۸و یا به گفته برخى از مورخان در سال ۳۹هجرى رخ داد.(1)
على(علیه السلام) سرانجام پس از چهار سال و چند ماه حکومت در شب نوزدهم رمضان چهلم هجرى به دست عبدالرحمان بن ملجم که یکى از افراد مارقین بود، ضربت خود و به شهادت رسید.(2)
پی نوشت:
(1). در تنظیم و نگارش این بخش، علاوه بر منابعى که در پاورقی ها یاد شده است، از کتاب «پژوهشى عمیق پیرامون زندگى على(علیه السلام)» به قلم استاد معظم جعفر سبحانى (چاپ دوم، قم، جهان آرا) استفاده شده است.
(2). گردآوری از کتاب: سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، موسسه امام صادق(علیه السلام)، قم، 1390 ش، چاپ بیست و سوم، ص 82.
پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی
ناکثین،قاسطین،مارقین،جنگ با ناکثین،جنگ با قاسطین،جنگ با مارقین،امیرالمومنین و ناکثین،ناکثین و قاسطین و مارقین،جنگ با ناکثین و قاسطین و مارقین،جنگ امام علی با ناکثین و قاسطین و مارقین،جنگ امیرالمومنین با ناکثین و قاسطین و مارقین،امیرالمومنین و قاسطین،امیرالمومنین و مارقین،امیرالمومنین علی و ناکثین،امیرالمومنین علی و قاسطین،امیرالمومنین علی و مارقین،امام علی و ناکثین،امام علی و قاسطین،امام علی و مارقین،جنگ امیرالمومنین علی با ناکثین،جنگ امیرالمومنین علی با قاسطین،جنگ امیرالمومنین علی با مارقین