نجات دادن جان ثابت بن قیس توسط امیرالمومنین علی(ع)

امام حسن عسکری(ع) فرمودند که رسول الله(ص) در جایی فرمودند : کدام یک از شما دیشب با به خطر انداختن جان خودش جان مؤمنی را حفظ کرده است؟ امیرالمومنین علی(ع) عرض کرد: ای رسول خدا(ص) ، من بوده ام و جان ثابت بن قیس را از خطر نجات داده ام . رسول الله(ص) فرمودند : قضیه ات را برای برادران مؤمن خود بگو ، بدون اینکه از نام منافقینی که مکر و حیله کردند پرده برداری و آن ها را افشا کنی ، به راستی خداوند تو را از شر آن ها کفایت کرد و آن ها را مهلت داد برای توبه کردن ، شاید به خود آیند و متوجّه عواقب کار خود شوند . امیرالمومنین علی(ع) فرمودند: در محلّه بنی فلان خارج از مدینه راه می رفتم و پیشاپیش من ثابت بن قیس می رفت ، او نزدیک چاهی رسید که بسیار گود بود و از پائین چاه تا بالای چاه خیلی فاصله داشت ، و در آنجا عدّه ای از منافقین کمین کرده بودند ، ثابت را به سرعت جلو راندند تا او را در میان چاه اندازند ، او خودش را نگهداشت ، دوباره یکی از آنها برگشت و ثابت را هُل داد ، و در حالی که مرا ندیده بود ، به او رسیدم ، دوست نداشتم منافقین را تعقیب کنم ، زیرا ثابت میان چاه افتاده بود و بر جان او نگران بودم ، فوراً خود را میان چاه انداختم و از او سریعتر به تهِ چاه رسیدم . رسول الله(ص) فرمودند : چگونه سبقت نگیری در حالی که تو از او سنگین تری و باوقارتری؟ و اگر از سنگینی تو نبود جز آنچه در باطن از علم اوّلین و آخرین داری که خدا به رسول خود و رسولش آن را به تو سپرده هر آینه سزاوار بود که از هرچیز سنگین تر باشی؟ سپس رسول الله(ص) به امیرالمومنین علی(ع) فرمودند: بقیّه قصّه را بگو . در آنجا به تو و ثابت بن قیس چه گذشت؟ امیرالمومنین علی(ع) فرمودند : ای رسول خدا(ص) ، به انتهای چاه که رسیدم ایستاده در آنجا قرار گرفتم و این برای من آسان تر از آن بود که بخواهم چند قدم راه بروم ، سپس دست های خود را گشودم ، و ثابت که از بالا افتاد روی دست های من واقع شد ، می ترسیدم که سقوط او به من یا به خود او ضرری بزند ، ولی مانند آن بود که شاخه گلی را با دست بگیرم .آنگاه نگاه کردم ، دیدم آن منافق با رفیقانش لب چاه ایستاده اند و می گویند: یکی را خواستیم در چاه بیندازیم دو تا شد ، سپس سنگی را آوردند که اندازه (200 من) وزن آن بود ، آن را در چاه رها کردند ، ترسیدم که سنگ به ثابت اصابت کند ، او رازیر بال خود گرفتم ، سنگ به پائین سر من خورد مثل اینکه کسی خود را در شدت گرمای تابستان به وسیله بادبزنی بادبزند ، سپس سنگ دیگری را آوردند که به اندازه (300 من) بود ، آن را میان چاه رها کردند و من دوباره ثابت را به همان گونه حفظ کردم ، سنگ به پائین سر من برخورد کرد مثل اینکه در روز گرمی کسی آبی را بر سر و بدن خود بریزد ، آنها برای بار سوم سنگی را آوردند که به اندازه (500 من) بود ، آن را روی زمین می غلطاندند و نمی توانستند آن را زیر و رو کنند ، به هر شکلی بود آن را میان چاه انداختند ، و من این بار هم ثابت را در پناه خود گرفتم ، سنگ به پائین سر و پشت من اصابت کرد مثل اینکه لباس نرمی را بپوشم . و آن منافقین بعد از اینکه سنگ ها را ریختند ، شنیدم به یکدیگر می گفتند: اگر پسر ابی طالب و پسر قیس صد هزار روح می داشتند ، یکی از آنها از بلای این سنگ ها در امان نمی ماند ، و پس از آن برگشتند و خداوند شرّ آنها را از ما برطرف کرد . آنگاه خداوند به لبه چاه دستور داد که پائین آید ، و به ته چاه دستور داد که بالا آید ، و هر دو در یک سطح مستوی قرارگیرند و وقتی چنین شد ما به راحتی خارج شدیم . رسول الله(ص) به امیرالمومنین علی(ع) فرمودند: ای اباالحسن(ع) ، خداوند به خاطر آن فداکاری که کردی ، به اندازه ای پاداش و فضیلت به تو مرحمت فرمود که کسی جز او نمی داند . روز قیامت ندا کننده ای بانگ زند: دوستان علی بن ابی طالب(ع) کجا هستند؟ گروهی از افراد صالح و نیکوکار بپا خیزند ، به آنها گفته شود: در این صحرای قیامت جستجو کنید و هر که را می خواهید دستش را گرفته و به بهشت وارد کنید ، درمیان آنها آن کس که بهره شفاعت او از دیگران کمتر است ، به شفاعت او یک میلیون نفر نجات پیدا می کنند . سپس آن نداکننده فریاد زند: بقیّه دوستان امیرالمومنین علی(ع) کجا هستند؟ گروهی برخیزند که از نظر اعمال صالح رتبه متوسّطی دارند ، به آنها گفته می شود: هر چه می خواهید از خدا تمّنا کنید ، آنها آرزوهائی که دارند بگویند و خدا به هر یک از آنها خواسته اش را مرحمت فرماید و سپس آن را صد هزار برابر کند . مرتبه سوّم آن ندا کننده صدا می زند: باقی مانده دوستان علی بن ابی طالب(ع) کجا هستند؟ عدّه ای برخیزند که بر خود ظلم کرده و گناهان آنها زیاد است ، آنگاه دشمنان علی بن ابی طالب(ع) را حاضر کنند در حالیکه تعدادشان بسیار زیاداست ، و گفته شود: ما هر هزار نفر از اینها را فدای یکی از دوستان امیرالمومنین علی(ع) می کنیم ، تا به این وسیله آنها وارد بهشت شوند ، پس خداوند دوستان تو را نجات می دهد و دشمنانت را فدای آنها می گرداند . سپس رسول الله(ص) فرمودند : هذا الأفضل الأکرم، محبّه محبّ اللَّه ومحبّ رسوله، ومبغضه مبغض اللَّه ومبغض رسوله، هم خیار خلق اللَّه من اُمّه محمد(ص) . علی(ع) نزد خدا برتر و گرامی تر از اینها است ، کسی که او را دوست دارد خدا و رسول او را دوست دارد ، و کسی که دشمن او است دشمن خدا و رسول او می باشد ، دوستان او بهترین آفریدگان خدا از امّت محمد(ص) هستند .

(القطره - سید احمد مستنبط(ره) - جلد1 - بخش امام امیرالمومنین علی بن ابیطالب(ع) - صفحه 322)