اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم و العن اعدائهم
سوم شعبان و نیمه شعبان
یکی از اعمال سالروز میلاد امام حسین (ع) دعایی است که در توقیع مبارک امام حسن عسکری (ع) به قاسم بن علاء همدانی آمده است . در فرازی از این دعا عرضه می داریم:
ِ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ الْمَوْلُودِ فِی هَذَا الْیَوْمِ الْمَوْعُودِ بِشَهَادَتِهِ قَبْلَ اسْتِهْلَالِهِ وَ وِلَادَتِهِ بَکَتْهُ السَّمَاءُ وَ مَنْ فِیهَا وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ عَلَیْهَا وَ لَمَّا یَطَأْ لَابَتَیْهَا قَتِیلِ الْعَبْرَةِ وَ سَیِّدِ الْأُسْرَةِ الْمَمْدُودِ بِالنُّصْرَةِ یَوْمَ الْکَرَّةِ الْمُعَوَّضِ مِنْ قَتْلِهِ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ نَسْلِهِ وَ الشِّفَاءَ فِی تُرْبَتِهِ وَ الْفَوْزَ مَعَهُ فِی أَوْبَتِهِ وَ الْأَوْصِیَاءَ مِنْ عِتْرَتِهِ بَعْدَ قَائِمِهِمْ وَ غَیْبَتِه.[1]
پروردگارا! از تو می خواهم به حق مولود این روز؛ کسی که وعده و خبر شهادتش، قبل از تولدش داده شده و آسمان و هر کس در آن بود و زمین و هر کس روی آن بود، بر او گریستند. در عوض شهادتش، امامان از نسل او قرار داده شدند و شفا در تربت او جای گرفت و فوز و رستگاری با او مقرر شد، در روز رجوع و بازگشت او و اوصیای خاندان وی، بعد از قائم آنان و سپری شدن غیبت او.[2]
روز تولد امام حسین (ع) سخن از ایام بعد از غیبت فرزندش امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است. یعنی این که رجوع و بازگشت آن بزرگواران، بعد از انقضا و سپری شدن ایام غیبت ولی الله الاعظم است؛ ولی چون آن حضرت ظهور فرماید، زمینه آمدن آن انوار طیبه، فراهم خواهد شد و آنان نیز بعد از آن خواهند آمد. البته از بعضی اخبار رجعت استفاده می شود که آمدن آن انوار طیبه، بعد از انقضای ایام غیبت و نیز سپری شدن دوران حکومت و فرمانفرمایی آن ولی دوران و صاحب العصر و الزمان است.[3]
نیمه شعبان و یاد امام حسین(ع)
زیارت امام حسین (ع) همیشه و همواره مورد سفارش و تاکید بوده است؛ اما شب میلاد امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از شب های زیارتی مخصوص سالار شهیدان حسین بن علی (ع) است. امام صادق (ع) در این باره می فرماید:
هر کس شب نیمه شعبان، مرقد امام حسین (ع) را زیارت کند، خداوند متعال گناهان او را می بخشد.[4]
از امام پرسیدند: «آیا خداوند عزوجل تمام گناهان را می آمرزد؟» امام (ع) فرمود:
آیا این را برای زائران حسین (ع) زیاد می دانید؟ چگونه نیامرزد؟ در حالی که زائر حسین، مانند کسی است که خداوند عزیز و بلند مرتبه را در عرش زیارت کرده باشد.[5]
در روایت دیگری امام صادق (ع) در این باره می فرماید:
در نیمة شعبان، منادی ای از آسمان ندا می کند: «ای زائران حسین! برگردید؛ در حالی که آمرزیده شده اید و ثواب شما بر خدا و نبی او حضرت محمد صل الله علیه و آله و سلم است.» [6]
آن حضرت همچنین می فرماید:
زمانی که اول ماه شعبان فرا رسد، منادی ای از زیر عرش ندا می دهد: «ای کسانی که در کوی حسین بار انداخته اید! شب نیمه شعبان را از زیارت آن حضرت خالی مگذارید؛ زیرا اگر بدانید در زیارت نیمه شعبان چه مقدار اجر و ثواب است، سال بر شما طولانی می شد، تا نیمه شعبان فرا رسد.»[7]
امام صادق (ع) به یونس بن یعقوب می فرماید:
ای یونس! شب نیمه شعبان، خداوند هر مؤمنی را که زائر امام حسین (ع) باشد می آمرزد و به آنان گفته می شود: «کارهایتان را از نو آغاز کنید.» یونس به امام عرض می کند: «آیا این اجر و ثواب برای کسی است که در شب نیمه شعبان امام حسین (ع) را زیارت کند؟» امام (ع) فرمود: «اگر مردم می دانستند چه ثواب هایی برای زائران کوی حسینی است، مردان در نبودن مرکب، سوار بر چوب شده و به زیارت امام حسین (ع) می شتافتند.»[8]
این فرمایش امام (ع) اهتمام زیارت امام حسین (ع) در شب میلاد امام زمان (ع) را بسیار واضح می سازد. در عظمت فضیلت زیارت امام حسین (ع) همین بس که امام سجاد (ع) می فرماید:
هر کس دوست دارد با یکصد و بیست و چهار هزار پیامبر مصافحه کند، امام حسین (ع) را در شب نیمه شعبان زیارت کند که فرشتگان و ارواح پیامبران، برای زیارت آن حضرت، از خداوند کسب اجازه می کنند و به ایشان اجازه داده می شود؛ پس خوشا به حال کسانی که با ایشان، مصافحه کرده و ایشان با آن ها مصافحه کنند.[9]
تحلیل تولد و یاد
چرا در تولد او باید نام دیگری بر لب نقش ببندد؟ چرا هر دو نام با هم پیوند خورده است؟ تا حدی که در شادی و غم، تفکیک آن دو ممکن و میسر نیست؟
در میلاد امام حسین (ع) خداوند متعال برای حضرت زهرا علیها السلام چشم روشنی می فرستد[10] و در آن، نام مبارک آخرین حجت الهی با خصوصیات و صفات و ویژگی های منحصر به فرد برجسته می شود.
در میلاد امام زمان (ع) نیز عاشقان و شیفتگان، یاد اباعبدالله (ع) را در دل های خود احیا می کنند و جان خود را صفا می بخشند.
روشن است که زندگی و قیام حسین (ع) بدون زندگانی و قیام مهدی (ع) نافرجام است و فرجام آخرین دولت، در گرو زمینه هایی است که سالار شهیدان آن را فراهم کرده است. پشتوانه انتظار و حکومت عدل جهانی، عاشورا است و ظهور، تنها پاسخ کربلا است. بی شک، دو جریان مهم عاشورا و ظهور، ارتباط تنگاتنگی دارند که پرده و حجاب این ارتباط، با راز و رمز رهبران آن کنار زدنی است.
پی نوشت ها:
1. بحارالانوار، ج 98، ص 347، باب 28.
2. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، اعمال نیمه شعبان.
3. کریمی جهرمی، بررسی مقایسه ای بین حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و امام حسین (ع)، ص 19.
4. ابن قولویه، کامل الزیارات، ص 198، باب 72، ح 6.
5. سیدبن طاووس، اقبال الاعمال، ج 3، ص 340؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 101، ص 98.
6. ابن قولویه، کامل الزیارات، ص 197.
7. سیدبن طاووس، اقبال الاعمال، ج 3، ص 339؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 101، ص 98.
8. ابن قولویه، کامل الزیارات، ص 199؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 101، ص 95.
9. همان، ص 197، شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج 6، ص 48.
10. این چشم روشنی، همان حدیث لوح است.
پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت
یکی از اعمال سالروز میلاد امام حسین (ع) دعایی است که در توقیع مبارک امام حسن عسکری (ع) به قاسم بن علاء همدانی آمده است . در فرازی از این دعا عرضه می داریم:
ِ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ الْمَوْلُودِ فِی هَذَا الْیَوْمِ الْمَوْعُودِ بِشَهَادَتِهِ قَبْلَ اسْتِهْلَالِهِ وَ وِلَادَتِهِ بَکَتْهُ السَّمَاءُ وَ مَنْ فِیهَا وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ عَلَیْهَا وَ لَمَّا یَطَأْ لَابَتَیْهَا قَتِیلِ الْعَبْرَةِ وَ سَیِّدِ الْأُسْرَةِ الْمَمْدُودِ بِالنُّصْرَةِ یَوْمَ الْکَرَّةِ الْمُعَوَّضِ مِنْ قَتْلِهِ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ نَسْلِهِ وَ الشِّفَاءَ فِی تُرْبَتِهِ وَ الْفَوْزَ مَعَهُ فِی أَوْبَتِهِ وَ الْأَوْصِیَاءَ مِنْ عِتْرَتِهِ بَعْدَ قَائِمِهِمْ وَ غَیْبَتِه.[1]
پروردگارا! از تو می خواهم به حق مولود این روز؛ کسی که وعده و خبر شهادتش، قبل از تولدش داده شده و آسمان و هر کس در آن بود و زمین و هر کس روی آن بود، بر او گریستند. در عوض شهادتش، امامان از نسل او قرار داده شدند و شفا در تربت او جای گرفت و فوز و رستگاری با او مقرر شد، در روز رجوع و بازگشت او و اوصیای خاندان وی، بعد از قائم آنان و سپری شدن غیبت او.[2]
روز تولد امام حسین (ع) سخن از ایام بعد از غیبت فرزندش امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است. یعنی این که رجوع و بازگشت آن بزرگواران، بعد از انقضا و سپری شدن ایام غیبت ولی الله الاعظم است؛ ولی چون آن حضرت ظهور فرماید، زمینه آمدن آن انوار طیبه، فراهم خواهد شد و آنان نیز بعد از آن خواهند آمد. البته از بعضی اخبار رجعت استفاده می شود که آمدن آن انوار طیبه، بعد از انقضای ایام غیبت و نیز سپری شدن دوران حکومت و فرمانفرمایی آن ولی دوران و صاحب العصر و الزمان است.[3]
نیمه شعبان و یاد امام حسین(ع)
زیارت امام حسین (ع) همیشه و همواره مورد سفارش و تاکید بوده است؛ اما شب میلاد امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از شب های زیارتی مخصوص سالار شهیدان حسین بن علی (ع) است. امام صادق (ع) در این باره می فرماید:
هر کس شب نیمه شعبان، مرقد امام حسین (ع) را زیارت کند، خداوند متعال گناهان او را می بخشد.[4]
از امام پرسیدند: «آیا خداوند عزوجل تمام گناهان را می آمرزد؟» امام (ع) فرمود:
آیا این را برای زائران حسین (ع) زیاد می دانید؟ چگونه نیامرزد؟ در حالی که زائر حسین، مانند کسی است که خداوند عزیز و بلند مرتبه را در عرش زیارت کرده باشد.[5]
در روایت دیگری امام صادق (ع) در این باره می فرماید:
در نیمة شعبان، منادی ای از آسمان ندا می کند: «ای زائران حسین! برگردید؛ در حالی که آمرزیده شده اید و ثواب شما بر خدا و نبی او حضرت محمد صل الله علیه و آله و سلم است.» [6]
آن حضرت همچنین می فرماید:
زمانی که اول ماه شعبان فرا رسد، منادی ای از زیر عرش ندا می دهد: «ای کسانی که در کوی حسین بار انداخته اید! شب نیمه شعبان را از زیارت آن حضرت خالی مگذارید؛ زیرا اگر بدانید در زیارت نیمه شعبان چه مقدار اجر و ثواب است، سال بر شما طولانی می شد، تا نیمه شعبان فرا رسد.»[7]
امام صادق (ع) به یونس بن یعقوب می فرماید:
ای یونس! شب نیمه شعبان، خداوند هر مؤمنی را که زائر امام حسین (ع) باشد می آمرزد و به آنان گفته می شود: «کارهایتان را از نو آغاز کنید.» یونس به امام عرض می کند: «آیا این اجر و ثواب برای کسی است که در شب نیمه شعبان امام حسین (ع) را زیارت کند؟» امام (ع) فرمود: «اگر مردم می دانستند چه ثواب هایی برای زائران کوی حسینی است، مردان در نبودن مرکب، سوار بر چوب شده و به زیارت امام حسین (ع) می شتافتند.»[8]
این فرمایش امام (ع) اهتمام زیارت امام حسین (ع) در شب میلاد امام زمان (ع) را بسیار واضح می سازد. در عظمت فضیلت زیارت امام حسین (ع) همین بس که امام سجاد (ع) می فرماید:
هر کس دوست دارد با یکصد و بیست و چهار هزار پیامبر مصافحه کند، امام حسین (ع) را در شب نیمه شعبان زیارت کند که فرشتگان و ارواح پیامبران، برای زیارت آن حضرت، از خداوند کسب اجازه می کنند و به ایشان اجازه داده می شود؛ پس خوشا به حال کسانی که با ایشان، مصافحه کرده و ایشان با آن ها مصافحه کنند.[9]
تحلیل تولد و یاد
چرا در تولد او باید نام دیگری بر لب نقش ببندد؟ چرا هر دو نام با هم پیوند خورده است؟ تا حدی که در شادی و غم، تفکیک آن دو ممکن و میسر نیست؟
در میلاد امام حسین (ع) خداوند متعال برای حضرت زهرا علیها السلام چشم روشنی می فرستد[10] و در آن، نام مبارک آخرین حجت الهی با خصوصیات و صفات و ویژگی های منحصر به فرد برجسته می شود.
در میلاد امام زمان (ع) نیز عاشقان و شیفتگان، یاد اباعبدالله (ع) را در دل های خود احیا می کنند و جان خود را صفا می بخشند.
روشن است که زندگی و قیام حسین (ع) بدون زندگانی و قیام مهدی (ع) نافرجام است و فرجام آخرین دولت، در گرو زمینه هایی است که سالار شهیدان آن را فراهم کرده است. پشتوانه انتظار و حکومت عدل جهانی، عاشورا است و ظهور، تنها پاسخ کربلا است. بی شک، دو جریان مهم عاشورا و ظهور، ارتباط تنگاتنگی دارند که پرده و حجاب این ارتباط، با راز و رمز رهبران آن کنار زدنی است.
پی نوشت ها:
1. بحارالانوار، ج 98، ص 347، باب 28.
2. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، اعمال نیمه شعبان.
3. کریمی جهرمی، بررسی مقایسه ای بین حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و امام حسین (ع)، ص 19.
4. ابن قولویه، کامل الزیارات، ص 198، باب 72، ح 6.
5. سیدبن طاووس، اقبال الاعمال، ج 3، ص 340؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 101، ص 98.
6. ابن قولویه، کامل الزیارات، ص 197.
7. سیدبن طاووس، اقبال الاعمال، ج 3، ص 339؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 101، ص 98.
8. ابن قولویه، کامل الزیارات، ص 199؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 101، ص 95.
9. همان، ص 197، شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج 6، ص 48.
10. این چشم روشنی، همان حدیث لوح است.
پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت
سوم شعبان،نیمه شعبان،سوم شعبان و نیمه شعبان،نیمه شعبان و سوم شعبان،شباهت سوم شعبان و نیمه شعبان،راز سوم شعبان و نیمه شعبان،تولد امام حسین و امام مهدی،تولد امام حسین و امام زمان،تولد امام زمان و امام حسین،تولد امام مهدی و امام حسین،تولد حضرت مهدی و امام حسین،در مورد سوم شعبان،اعمال سوم شعبان،در مورد نیمه شعبان،اعمال نیمه شعبان،یکی از اعمال نیمه شعبان